1.3 miliona złotych kary za jazdę bez prawka
Tytuł wielu kierowcom może się wydawać absurdalny, taryfikator mandatów jest przecież zupełnie inny, ale tak niestety może wyglądać efekt kierowania pojazdem bez prawa jazdy. Mowa tutaj bowiem nie o mandatach, ale o tzw. regresie ubezpieczenia.
Regres ubezpieczenia
W standardowej sytuacji jest tak, że za wszelkie szkody powstałe w wyniku wypadku drogowego, płaci ubezpieczyciel, u którego sprawca wykupił polisę. Wypłacane są zatem pieniądze za naprawę samochodu, jego wymianę na nowy, a także za szkody wynikające z uszkodzenia ciała lub śmierci poszkodowanych osób. Ubezpieczenie OC jest w takiej sytuacji parasolem ochronnym dla sprawcy, bo nie musi wszystkich tych szkód pokrywać z własnej kieszeni. Są jednak takie sytuacje, gdy sprawca będzie musiał zapłacić wysoką cenę za spowodowany przez siebie wypadek. Ubezpieczenie OC nie działa bowiem wówczas, gdy sprawca kierował pojazdem bezprawnie. Chodzi o okoliczności jasno określone w przepisach i następują one wówczas, gdy kierowca:
1) wyrządził szkodę umyślnie, w stanie po użyciu alkoholu lub w stanie nietrzeźwości albo po użyciu środków odurzających, substancji psychotropowych lub środków zastępczych w rozumieniu przepisów o przeciwdziałaniu narkomanii;
2) wszedł w posiadanie pojazdu wskutek popełnienia przestępstwa;
3) nie posiadał wymaganych uprawnień do kierowania pojazdem mechanicznym, z wyjątkiem przypadków, gdy chodziło o ratowanie życia ludzkiego lub mienia albo o pościg za osobą podjęty bezpośrednio po popełnieniu przez nią przestępstwa;
4) zbiegł z miejsca zdarzenia.
Co ciekawe, w takiej sytuacji nie działa żadne z ubezpieczeń komunikacyjnych (OC, AC, NNW i inne). Wszelkie koszty wynikające z wypadku, sprawca musi pokryć z własnej kieszeni w ramach regresu ubezpieczenia. Mowa tutaj o kosztach liczonych od tysięcy, aż po miliony zł. Wszystko zależy od stopnia uszkodzenia i wartości zniszczonego sprzętu oraz od tego, czy w wypadku ucierpieli ludzie. Jeżeli zatem firma ubezpieczeniowa wypłaci rodzinie osoby, która zginęła w wypadku 1 mln zł odszkodowania, wówczas ta sama firma zgłosi się do sprawcy nie posiadającego prawa jazdy o zwrot tej kwoty. To samo uczyni firma, która wypłaci odszkodowanie za zniszczony samochód – w przypadku nowego samochodu średniej klasy, będzie to z pewnością kwota przekraczająca 100 tys. zł. Sprawca rzecz jasna nie dostanie również odszkodowania z AC za zniszczenie swojego pojazdu. Reasumując – jazda bez prawa jazdy może być bardzo nieopłacalna. Podobnie było w przypadkach przytaczanych przez Ubezpieczeniowy Fundusz Gwarancyjny (UFG). Poniżej przedstawiamy rekordowe odszkodowania, które będą musiały być zwrócone przez osoby, które spowodowały wypadki czasie, gdy nie posiadały uprawnień do kierowania pojazdami. Oto wspomniane rekordy:
1 300 000 złotych - dwóch pijanych nastolatków (obaj bez uprawnień do kierowania) jechało motocyklem; na łuku drogi prowadzący stracił panowanie nad pojazdem. W wyniku wypadku pasażer jest na wózku inwalidzkim. Świadczenia: zadośćuczynienie, odszkodowanie, renta;
ponad 1 000 000 złotych - zderzenie czołowe dwóch motocyklistów w nocy. Sprawca miał 1,7 promila alkoholu we krwi, a motocykl był bez świateł. W wyniku wypadku - osoba poszkodowana jest częściowo sparaliżowana. Świadczenia: odszkodowanie, renta;
ponad 1 100 000 złotych - nieletni w stanie nietrzeźwym, prowadząc niezarejestrowany motocykl (tablice rejestracyjne z innego motocykla) uderzył w rowerzystkę, która zginęła na miejscu. Świadczenia: odszkodowanie, zadośćuczynienie.
Co prawa we wszystkich tych wypadach sprawcy byli nietrzeźwi, ale odszkodowania byłyby takie same, gdyby nie byli pod wpływem alkoholu – do regresu wystarczy bowiem brak uprawnień. Można oczywiście twierdzić, że gdyby byli trzeźwi, wówczas nie doszłoby do wypadku, ale wystarczy mały błąd, brawura, nieznajomość przepisów itd., a skutek może być taki sam. Ponadto jak wynika ze statystyk policyjnych, 87,3% wypadków śmiertelnych jest powodowanych przez trzeźwych kierowców.
Mandat za jazdę bez prawa jazdy nie jest wysoki, nie odstrasza wielu kierowców bez prawa jazdy od wsiadania za kółko, ale w świetle przedstawionych przypadków, raczej powinni się poważnie zastanowić, czy nie lepiej jest ukończyć kurs prawa jazdy i zdać egzamin. Osoba z rekordowym regresem, nawet w przypadku zarobków na poziomie średniej krajowej i przeznaczaniu wszystkich zarobionych pieniędzy na spłatę długu wobec ubezpieczyciela, będzie musiała pracować na niego 24 lata. Jest się nad czym zastanowić.
