Pożar w tunelu - jak bezpiecznie korzystać z podziemnych dróg
24 marca 1999 r., w tunelu pod Mount Blanc wybucha pożar. Zapala się ciężarówka wioząca margarynę i mąkę. W kilka minut tunel staje się śmiertelną pułapką. W płomieniach ginie 39 osób, które praktycznie nie miały szans na przeżycie. Zobacz jak postępować w takich i podobnych sytuacjach.
Tunele znacznie ułatwiają podróż w miejscach, gdzie zostały zbudowane. W terenie górskim pozwalają w niektórych przypadkach skrócić czas podróży z kilku godzin, do kilkunastu minut! W miastach pomagają ominąć korki i zatłoczone centra. W Polsce kierowcy mają do dyspozycji 15 tuneli, większość z nich jest zlokalizowana w miastach, a najdłuższy z nich Tunel pod Martwą Wisłą w Gdańsku ma długość 1377 m. Ze znacznie dłuższymi tunelami kierowcy mają do czynienia w innych państwach. Polscy kierowcy wybierający się w podróż do popularnych wakacyjnych miejsc Europy, prawdopodobnie na swojej drodze napotkają niejeden z nich. Jadąc z Polski do np. Chorwacji, kierowcy będą musieli pokonać co najmniej kilka podziemnych odcinków.
Wspomniany wyżej pożar pod najwyższym szczytem Europy sprawił, że kwestie bezpieczeństwa tuneli zostały przemyślane na nowo. Usprawniono procedury ratunkowe, monitoring, zmieniło się także wiele w kwestii projektowania i budowy nowych tuneli. Współczesne tunele są dużo bezpieczniejsze niż ówczesna przeprawa pod Mount Blanc.
Pożar
Najgorsze, co może się stać w tunelu, to pożar. Mimo zastosowania profesjonalnych systemów automatycznego gaszenia, procedur bezpieczeństwa, zastosowania niepalnych materiałów, profesjonalnych służb ratowniczych na miejscu, żywioł może się okazać nieprzewidywalny i bardzo gwałtowny. W razie wystąpienia pożaru, należy w zależności od sytuacji, jak najszybciej opuścić miejsce zagrożenia ogniem z wykorzystaniem własnego pojazdu lub jeżeli jest to niemożliwe, skorzystać z wyjść ewakuacyjnych. O pożarze należy jak najszybciej poinformować odpowiednie służby, może to uratować wiele osób.
W przypadku opuszczania rejonu pożaru z wykorzystaniem własnego pojazdu, nie należy zatrzymywać się w pobliżu ognia. Pożar zużywa bowiem powietrze zgromadzone w tym miejscu i może go zabraknąć do ponownego uruchomienia silnika. Sam przejazd obok dużego już ognia może sprawić, że silnik pojazdu spalinowego pojazdu zgaśnie, a kierowca i pasażerowie znajdą się w śmiertelnym niebezpieczeństwie. Dodatkowo unieruchomiony pojazd z pełnym bakiem, będzie stanowić paliwo dla rozwijającego się pożaru. Dlatego jeśli jest to możliwe kierowca powinien zawrócić, gdy tylko w tunelu dostrzeże pożar. Mowa jednak jedynie o tunelach o dwóch kierunkach ruchu, w przypadku tuneli jednokierunkowych, zawracanie będzie zbyt niebezpieczne, a w dodatku będzie utrudniało pracę służbom ratunkowym.
Korzystanie z wyjść ewakuacyjnych
W każdym tunelu znajdują się specjalnie przygotowane wyjścia ewakuacyjne, które najczęściej pozwalają bezpiecznie opuścić tunel lub prowadzą do schronów, ale zazwyczaj są to wyjścia z tunelu. Obecnie najczęściej stosowanym rozwiązaniem jest skierowanie uciekinierów pod jezdnię, gdzie do dyspozycji pieszych jest przejście ze świeżym powietrzem umożliwiające bezpieczne dotarcie do dwóch końców tunelu. Oczywiście zawsze należy wybrać tę stronę, do której jest bliżej. Wyboru pomogą dokonać tabliczki z podanymi odległościami. W przypadku tuneli jednokierunkowych z sąsiadującymi nitkami, wyjścia ewakuacyjne zazwyczaj prowadzą do sąsiedniego tunelu. W celu skorzystania z wyjścia ewakuacyjnego, należy zatrzymać pojazd jak najbliżej prawej strony, a następnie udać się pieszo do najbliższego wyjścia ewakuacyjnego, zazwyczaj są one rozmieszczone co 300 – 600 metrów. Na ścianie tunelu zawsze znajdują się tabliczki z podanym dystansem do dwóch najbliższych wyjść w każdym kierunku. Przy wychodzeniu należy obowiązkowo skorzystać ze specjalnych telefonów w celu powiadomienia o zagrożeniu. Dzięki temu będzie możliwe szybkie zgaszenie pożaru i uratowanie życia innym ludziom. Więcej na ten temat w filmie francuskiej organizacji do spraw bezpieczeństwa ruchu drogowego.
Pożar własnego pojazdu
W takim przypadku najważniejsze jest opanowanie i rozsądek. Gigantyczny pożar w tunelu pod Mont Blanc wybuchł wówczas, gdy kierowca tlącej się ciężarówki zatrzymał ją. Dopiero wtedy płomienie rozszalały się, co doprowadziło do gigantycznej katastrofy i śmierci 39 osób. Dlatego w przypadku zauważenia pożaru własnego pojazdu, zaleca się kontunuowanie jazdy tak długo jak to możliwe i jak najszybsze opuszczenie tunelu. Tlący się poruszający pojazd nie pali się tak szybko, jak zatrzymany. Kontynowanie jazdy daje większe szanse na uratowanie własnego jak również życia innych podróżujących tunelem. Poniżej prezentujemy przykład bohaterskiej postawy kierowcy ciężarówki, który nie dopuścił do spłonięcia jego pojazdu w tunelu.
Jeżeli pojazd na skutek pożaru zatrzyma się sam lub kontunuowanie jazdy stanie się niemożliwe, wówczas należy zatrzymać się możliwie jak najbliżej prawej krawędzi tunelu i jak najszybciej podjąć próbę zgaszenia pożaru z wykorzystaniem własnej gaśnicy – o ile ma to jakikolwiek sens. Jeżeli próba nie powiedzie się, wówczas należy jak najszybciej udać się do najbliższego schronu. Ważne przy tym jest, by nie zatrzymać płonącego pojazdu zbyt blisko drzwi ewakuacyjnych, by nie odciąć sobie drogi ucieczki.
Zasady bezpiecznego korzystania z tuneli
Podróżując tunelem kierowca powinien zrobić wszystko, by nie uczestniczyć nie tylko w wypadku drogowym, ale w ogóle w jakiejkolwiek niebezpiecznej sytuacji. O ile czasami zwykła droga wybacza błędy, o tyle ta podziemna otoczona skałą, nie wybacza żadnych. Dodatkowo omówione wcześniej ryzyko pożaru powinno sprawiać, że korzystający z tuneli kierowcy wyzbędą się jakiejkolwiek brawury i chęci wykonywania ryzykownych manewrów. Najważniejsze w kwestii bezpiecznego korzystania z tuneli jest zwykłe przestrzeganie przepisów ruchu drogowego ze szczególnym uwzględnieniem zasad utrzymywania bezpiecznego odstępu i ograniczenia prędkości. Wspomniane kwestie zazwyczaj są przypominane i dookreślane przed wjazdem do tunelu. W przypadku tunelu „Sveti Rok” ze zdjęcia tytułowego będzie to odstęp co najmniej 50 metrów dla samochodów osobowych, 100 metrów dla ciężarówek, a ograniczenie prędkości to 100 km/h. Do tych zasad należy się bezwzględnie stosować. Oprócz tego należy przed wjazdem do tunelu stosować się do sygnalizacji świetlnej określającej, z których pasów ruchu można korzystać. Czerwony krzyżyk nad jezdnią oznacza, że dany pas ruchu jest wyłączony, zielona strzałka, że można korzystać z danego pasa ruchu.
W tunelach zabronione jest zatrzymywanie się, zawracanie i cofanie – oczywiście poza sytuacjami ekstremalnymi. Kierowca powinien być maksymalnie skupiony na jeździe i powinien zrobić wszystko, by ruch jego pojazdu był jak najbardziej płynny.
Z oczywistych względów zabronione jest też palenie papierosów podczas jazdy, a tym bardziej wyrzucanie niedopałków przez okno.
